Bagan

Helaas kon ik mijn vlucht niet verzetten. Mijn verblijf in het Bagan Thande Hotel was zalig en ik heb het goed benut. Het enige wat ik nog had willen doen was een ballonvaart.
Gistermorgen, na het ontbijt aan de rivier onder de acacia's ben ik met de fiets Oud Bagan gaan bekijken. 's Morgens is het nog fris. Er zijn 4400 pagodes in Bagan, gebouwd van de 10e tot de 14e eeuw. Ze zijn heel verschillend van stijl maar allemaal rijzen ze sierlijk op vanaf de stoffige, nevelige vlakte naar de diepblauwe hemel. Via zandpaadjes tussen het groen (struiken, tamarinde, acacia's, cactussen) kom je van de ene naar de andere pagode. Het is niet altijd even makkelijk fietsen tussen het rulle zand.
Binnenin de stoepa's vind je boeddhabeelden, donkere gangen en halfvergane muurschilderingen. De buitenkanten zijn vaak bewerkt met heel fijn beeldhouwwerk. Een paar tempels liggen duidelijk op de route van groepsreizen. Daar zijn souvernirverkopers die je soms erg opdringerig kunnen volgen, de hele tempel door. Maar bij het gros van de overige pagodes ben je alleen of bijna alleen. Het licht, de begroeiing en de geuren doen sterk denken aan Griekenland als je zo in je eentje over zo'n verlaten zandpad rijdt. Je hoort alleen vogelgetsjirp, krekels en af en toe het geblaat van geiten. Want tussen de tempels gaat het agrarische leven gewoon door. Vrouwen lopen met van alles op hun hoofd, water wordt gedragen aan een juk over de schouders en ossenkarren vervoeren balen met hooi. Paardenkarren zijn ook een gangbaar vervoermiddel.
Nadat ik 's morgens 3 uur rondgefietst en -gelopen heb, lunch ik in mijn hotel aan het zwembad. Om 3 uur komt Win me ophalen met zijn paard en wagen. We bezoeken een van de mooiste pagodes, de Shwenigon, en nog een paar andere, rustig karrend over de zandpaadjes. Het mooiste is de vlakte als na 4-en de schaduwen lang worden en het zonlicht goudgeel. De pagodes, die veelal van oranjebruine/rode bakstenen zijn, krijgen er extra diepte door.
Precies rond die tijd stoppen we op een afgelegen plek bij een oud kloostercomplex met pagode erbij. Ik stap door het hek over de geplaveide oude kloosterweg. Er is helemaal niemand. Het is windstil en als de vogels niet zo zongen, zou je een speld kunnen horen vallen. Ik loop door de tuinen, langs de oude ordination hall, de pagoda binnen. De ingang is versierd met super gedetailleerde beeldhouwkunst.
Binnenin is het muisstil. Ik ben alleen in het halfdonker met een eeuwenoud boeddhabeeld en een nieuwer bronzen standbeeld van een biddende gehurkte monnik. Alleen het geluid van mijn blote voeten in de donkere gangen is hoorbaar (in tempels moet je je schoenen en sokken uitdoen). Dan ontdek ik een laag gat in de muur met een klein stenen trappetje steil omhoog. Bijgelicht door mijn zaklantaarn waag ik me aan de beklimming. Een hoek om, nog verder omhoog en dan sta ik ineens bovenop een groot teras dat uitkijkt over de immense vlakte. Pagodes zo ver het oog reikt, tot de bergen aan de horizon! Alles kleurt eerst goud en dan oranje. Slierten mist drijven tussen de bouwwerken. Ik kan helemaal rond de top van mijn privepagode lopen om zo het uitzicht van alle kanten te bekijken. Op een andere tempel, 500 meter verderop, verzamelt zich een hondertal toeristen. Ik heb het rijk alleen en luister naar de geluiden van het platteland: het geratel van karrewielen, gelach van meisjes die langslopen met emmers water aan een juk, geritsel van beestjes en het vrolijke geklets van boeren en herders die terugkeren van het land. Zo blijf ik zitten tot de zon achter de bergen is verdwenen.